Cần "kỷ luật thép" với bản thân khi muốn độc lập tài chính và nghỉ hưu sớm
Là một cựu du học sinh trở về từ Nhật Bản, chị Khánh (29 tuổi) đã biết tới, đồng thời áp dụng lối sống FIRE (viết tắt của "Financial Independence - Retire Early", nghĩa là độc lập tài chính và nghỉ hưu sớm) từ 5 năm trước.
Thời điểm bắt đầu tiết kiệm 70% thu nhập theo "công thức FIRE" để hướng tới tự chủ tài chính, chị Khánh đang làm việc cho một công ty nước ngoài đầu từ tại Việt Nam. Với mức lương gần 20 triệu đồng mỗi tháng, chị dự tính tiết kiệm 14 triệu đồng, chi tiêu cá nhân trong khoảng 6 triệu đồng.
Chị Khánh cho rằng FIRE là lối sống "kỷ luật thép.
"Trong thời gian học tập tại Nhật, mình ít nhiều "thấm" được cách tính toán chi tiêu tiết kiệm, sống tối giản, cho nên mình cho rằng bản thân đủ khả năng quản lý tài chính và sống tiết kiệm tối đa. Và mình làm khá tốt trong khoảng 3-4 tháng đầu tiên áp dụng lối sống này", chị Khánh chia sẻ.
Với 6 triệu đồng, sống độc thân ở Hà Nội, chị Khánh vẫn xoay sở ổn thỏa trong một thời gian. "Tuy nhiên, đó là khoảng thời gian mình mới về nước, đi làm, chưa có nhiều bạn bè và các mối quan hệ. Sau này, khi cần phải xã giao nhiều hơn, việc sống tằn tiện là một bài toán hóc búa. Bài toán đặt ra là thế này, mình cần phải đầu tư cho quan hệ xã hội thì mình mới có cuộc sống đúng nghĩa và qua đó cũng có thêm các cơ hội trong công việc, tình cảm... Nhưng mình đồng thời cũng phải tuân thủ lối sống tối giản mà mình đã đặt ra", chị cho hay.
Chị Khánh tiếp lời: "Sống tiết kiệm với những người có bản tính tiết kiệm đã khó, với những người "tập tành" tiết kiệm lại càng khó hơn. Tuy vậy, bạn buộc phải tuân thủ nguyên tắc. FIRE là lối sống "kỷ luật thép". Nếu chỉ nghe nói qua về việc sớm độc lập tài chính và nghỉ hưu sớm thì ai cũng thấy hay ho, nhưng làm được, đi được đến cùng là không hề dễ dàng".
Bí quyết của chị Khánh khi áp dụng FIRE mà không bị áp lực của lối sống này đè nặng là cho bản thân những khoản hay "thưởng" thích hợp.
Chị giải thích: "Đã gọi là kỷ luật thép thì chắc chắn rất mệt mỏi, vì vậy bạn có thể tạo ra những khoản "thưởng" nho nhỏ cho chính mình từ số tiền lãi kiếm được qua các khoản đầu tư an toàn, ví dụ như là tiền lãi trái phiếu chẳng hạn. Và thay vì chăm chăm tính toán từng đồng lương để chi tiêu, bạn nên tìm một số công việc làm thêm phù hợp với khả năng, không quá căng thẳng để có thêm thu nhập cải thiện cuộc sống mà vẫn đảm bảo lộ trình độc lập tài chính đã vạch ra".
Lời khuyên của chuyên gia nhân sự về nghỉ hưu sớm
Trong bối cảnh áp lực đến từ công việc ngày càng gia tăng và đặc biệt là sự cạnh tranh trên thị trường lao động hiện nay, đòi hỏi người lao động, đặc biệt là những lao động trẻ phải nỗ lực và làm việc rất nhiều để có thể duy trì một công việc ổn định cho mình. Điều này vô hình trung đang dần tạo ra một động lực ngầm thúc đẩy một bộ phần người lao động bắt đầu suy nghĩ đến việc "nghỉ hưu sớm".
Trên đây là nhận định của ông Nguyễn Tuấn Anh - Recruitment Supervisor (Giám sát tuyển dụng) tại Nest by AIA.
Quan điểm của ông Tuấn Anh về trào lưu giới trẻ muốn nghỉ hưu sớm.
Ông Tuấn Anh cũng cho rằng: "Đại dịch Covid-19 như một tín hiệu cổ vũ cho trào lưu nghỉ hưu sớm xuất hiện ngày càng nhiều trên thị trường lao động".
"Dưới góc nhìn của tôi, việc người lao động, đặc biệt là lao động trẻ lựa chọn cách sống độc lập tài chính bằng việc nghỉ hưu sớm cũng là một sự lựa chọn mới mẻ và thú vị. Họ sẽ có nhiều thời gian hơn cho gia đình và bản thân. Họ tự chủ hơn trong việc tạo ra tiền và kiếm được nguồn thu nhập xứng đáng hơn so với công sức bỏ ra. Họ có cơ hội theo đuổi những sở thích cá nhân của mình bên cạnh việc dành thời gian để kiếm tiền.
Và quan trọng hơn là họ giải tỏa được những áp lực tinh thần đến từ việc "đi làm công". Đó thực sự là những điều mà người lao động trẻ hiện nay đang rất cần để có thể sống lành mạnh hơn về vật chất lẫn tinh thần", ông Tuấn Anh nói.
Tuy nhiên, theo chuyên gia về tuyển dụng lao động này, việc nghỉ hưu sớm chứa đựng những rủi ro mà người trẻ cần dự trù trước khi quá muộn để thay đổi.
"Thay vì cảm thấy tự do và thoải mái hơn, bạn có thể sẽ rất buồn chán, cảm thấy bản thân bị mất đi khá nhiều động lực để cố gắng, thậm chí là cảm giác bị cô lập nếu lựa chọn dừng lại công việc của mình ở độ tuổi quá sớm. Thực chất thì vấn đề nghỉ hưu sớm hay không phụ thuộc rất nhiều vào tâm thế và sự sẵn sàng của người lao động.
Họ đã đủ mạnh mẽ cho một "cuộc chiến" kiếm tiền độc lập hay chưa? Họ đã có một kế hoạch rõ ràng để bản thân mình "nghỉ việc" nhưng không "thất nghiệp" hay chưa? Họ có thực sự tận hưởng cuộc sống độc lập tài chính một cách đầy sự quyết tâm hay chỉ đơn giản là nhu cầu tức thời hoặc đang chạy theo xu hướng?… Trả lời được những câu hỏi trên cho bản thân mình thì anh nghĩ người lao động sẽ biết đâu là thời điểm vàng để quyết định "về hưu"", ông Tuấn Anh chia sẻ.
Liệu FIRE có tạo thành ảnh hưởng tới thị trường lao động?
Chị Đoàn Ngọc Hoàng Lan - Recruitment Specialist (Chuyên viên tuyển dụng) của một chuỗi bán lẻ dược phẩm quy mô toàn quốc nhận thấy: "Việc các bạn trẻ có xu hướng nghỉ hưu sớm sẽ đi kèm với việc các bạn sẽ phải phấn đấu để độc lập tài chính sớm hơn.
Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu cá nhân, các bạn trẻ cũng phải đẩy nhanh tốc độ phát triển dẫn đến năng suất làm việc cũng sẽ được thúc đẩy hơn so với trước.
Điều này sẽ khiến cho vòng đời của người lao động trong doanh nghiệp ngắn lại. Doanh nghiệp sẽ phải đầu tư hơn cho công tác tuyển dụng để thu hút nhân sự mới sau khi nhân sự cũ ra đi. Các doanh nghiệp cần lưu ý để khai thác những mặt lợi ích khi đồng hành cùng nhân sự, cũng như chuẩn bị những chiến lược lâu dài hơn để đảm bảo nguồn lực nhân sự không bị thiếu hụt".
Bên cạnh đó, chị Hoàng Lan cho rằng nếu xu hướng FIRE phát triển mạnh, tuổi trung bình của người lao động trong doanh nghiệp cũng sẽ được trẻ hóa. Vì vậy, doanh nghiệp cần lưu ý trong việc xây dựng văn hóa, quy tắc ứng xử cho phù hợp để tạo ra môi trường làm việc thú vị và hiệu quả cho công việc.
Đặc biệt, chị Hoàng Lan khuyên các bạn trẻ nên phân biệt giữa việc nghỉ hưu sớm có lộ trình với việc "chán quá nên nghỉ việc". "Các bạn cần xác định rõ mục tiêu, nhu cầu, mong đợi của mình để tránh nhầm lẫn, dẫn đến quyết định vội vàng và hối hận về sau", chị Hoàng Lan nhấn mạnh.
FIRE là một lối sống hướng tới mục tiêu tự chủ về tài chính. Một người đặt mục tiêu FIRE cần phải tiết kiệm và đầu tư khoảng 50-70% thu nhập cho đến khi số tiền thực có bằng khoảng 25 lần số tiền tiêu dùng trong một năm. Đó là thời điểm mà các chuyên gia về FIRE cho rằng bạn đạt tiêu chuẩn tự chủ tài chính.
Lý thuyết này cho rằng, nếu rút ra 4% số tiền nói trên để chi tiêu cho cuộc sống (mà vẫn có khoản đầu tư an toàn) thì tài sản của cá nhân vẫn tiếp tục sinh lãi ổn định. Do vậy, bạn không cần phải đi làm để mưu sinh nữa. Nếu áp dụng FIRE ở độ tuổi 20, bạn có thể nghỉ hưu sớm ở tuổi 30-40.
Mai Châm