Không chỉ đàn ông mà phụ nữ cũng vậy. Người xưa thường nói, lấy chồng là bước sang một cuộc đời mới của phụ nữ. Nếu may mắn chọn được người chồng tốt, cuộc sống sẽ viên mãn, hạnh phúc; nhưng nếu lỡ lấy phải người chồng không tốt, cả đời sẽ gặp khổ sở, phiền muộn.
Vậy làm sao để tránh được những người chồng, người vợ không tốt? Câu hỏi này đã được ông cha ta đúc kết qua nhiều câu nói sâu sắc. Một trong những câu phổ biến được truyền lại từ thế hệ này sang thế hệ khác là: "Trai sợ gái mắt sâu chân rung, gái sợ trai hai tai hứng gió."
Câu nói này là lời nhắc nhở cho cả đàn ông và phụ nữ về cách lựa chọn bạn đời. Trong thời cổ đại, khi kết hôn, người ta thường chú trọng đến bề ngoài của đối phương, đặc biệt là khuôn mặt, cử chỉ, dáng đi, từ đó có thể phán đoán tính cách và nội tâm của họ. Vậy "Trai sợ gái mắt sâu chân rung, gái sợ trai hai tai hứng gió" muốn nói lên điều gì?
Trai sợ gái mắt sâu chân rung
Trong nhân tướng học, có câu "Tướng do tâm sinh, xem tướng biết người", nghĩa là thông qua dáng đứng và tướng ngồi, người ta có thể đoán biết được vận mệnh và tính cách của một người.
Câu nói "Trai sợ mắt sâu chân rung" mang ý nghĩa đặc biệt. Mắt sâu ở đây ám chỉ người phụ nữ có mí mắt thấp, khi nhìn vào người khác lại không dám nhìn thẳng mà thường cúi mắt xuống.
Đây là biểu hiện của những người thiếu quyết đoán, luôn phân vân, do dự, làm việc gì cũng lưỡng lự, dễ đưa ra những quyết định thiếu kiên định. Những người như vậy thường không tìm ra cách giải quyết vấn đề khi gặp khó khăn trong cuộc sống, thái độ hời hợt, không nghĩ đến hậu quả, dẫn đến những rắc rối càng thêm phức tạp và khó giải quyết, đặc biệt trong hôn nhân sẽ không thể giữ được sự ổn định và hòa thuận.
Trong nhân tướng học, có câu "Tướng do tâm sinh, xem tướng biết người", nghĩa là thông qua dáng đứng và tướng ngồi, người ta có thể đoán biết được vận mệnh và tính cách của một người.
"Chân rung" ám chỉ tư thế đi, đứng, ngồi của phụ nữ. Nếu một người phụ nữ có thói quen đi đứng, ngồi lúc nào cũng lắc lư hay rung chân khi ngồi, sẽ khiến người khác cảm thấy không vững vàng, thiếu sự ổn định. Trong cuốn Tương Lý Hành Chân của Trần Chiêu thời nhà Đường, có câu: "Đi thì thuần dương, ngồi thì thuần âm, dương chủ động mà âm chủ tĩnh."
Theo quan niệm xưa, động là dương, tĩnh là âm, và sự luân phiên giữa động và tĩnh là điều cần thiết trong cuộc sống. Một người phụ nữ có tư thế đi đứng, ngồi vững vàng thể hiện sự đĩnh đạc, ổn định. Ngược lại, nếu đi đứng, ngồi không chắc chắn, luôn lắc lư hoặc rung chân khi ngồi sẽ tạo cảm giác thiếu đứng đắn, khiến người khác cảm thấy khó chịu, thiếu duyên dáng.
Tục ngữ xưa có câu: "Đứng có tướng đứng, ngồi có tướng ngồi", nhấn mạnh tầm quan trọng của tác phong, cử chỉ trong giao tiếp. Trong lễ nghi truyền thống phương Đông, mỗi hành động đều có quy chuẩn riêng. Một người phụ nữ có cử chỉ, tư thế đúng mực sẽ tạo được ấn tượng tốt và dễ dàng nhận được sự yêu quý, trong khi hành vi lôi thôi, thiếu lịch sự lại dễ khiến người khác cảm thấy khó chịu.
Cổ nhân cho rằng, thói quen rung chân không chỉ là hành vi thiếu lịch sự mà còn vô duyên, đặc biệt là khi đối diện với người lớn tuổi. Vì vậy, người xưa khuyên đàn ông khi chọn vợ nên tránh những cô gái "mắt sâu, chân rung" vì đó là dấu hiệu của sự thiếu duyên dáng và thiếu ổn định.
Nữ sợ trai hai tai hứng gió
Không chỉ phụ nữ mà nam giới cũng có những điều kiêng kỵ về ngoại hình. Người xưa có câu: “Nữ sợ trai hai tai hứng gió,” hay còn gọi là "tai bay vạ gió". Theo quan niệm của ông cha, những người có đôi tai "hứng gió" thường là những người hướng ngoại, thích nói chuyện và chia sẻ mọi chuyện, kể cả những chuyện riêng tư của người khác.
Họ thích bàn tán về mọi việc, thường xuyên "buôn chuyện" và khoe khoang về bản thân. Chính vì vậy, người xưa cho rằng đàn ông có "hai tai hứng gió" chỉ thích thể hiện, thiếu nghiêm túc và khuôn phép, không đủ khả năng làm nên việc lớn.
Không chỉ phụ nữ mà nam giới cũng có những điều kiêng kỵ về ngoại hình.
Ngoài ra, người xưa cũng cho rằng những người có tai vểnh ra phía trước, hay còn gọi là "chiêu phong nhĩ", là những người có tướng số phá hoại, dễ dàng tán gia bại sản. Họ thường có tính cách tự mãn, lười biếng và sống dựa dẫm vào người khác. Những người này không có chí tiến thủ, sống ỷ lại và ít khi làm việc, nếu tai lại vừa mỏng vừa lệch, tài sản họ có cũng dễ dàng tiêu tán.
Những người đàn ông có kiểu tai này thường thiếu chính kiến, dễ thay đổi theo gió chiều và không có sự kiên định. Vì vậy, người xưa khuyên, nếu một người phụ nữ không may kết hôn với người đàn ông như vậy, sẽ phải chịu đựng vất vả cả đời.
Dù người xưa rất coi trọng ngoại hình và thường lấy đó làm tiêu chuẩn để đánh giá đối tượng kết hôn, thì ngày nay, quan niệm này không còn được xem trọng như trước. Người hiện đại ít khi coi trọng ngoại hình khi đánh giá cuộc đời hay vận mệnh của một người. Có những người với ngoại hình ưa nhìn, tai to mũi cao nhưng lại sống tầm thường, trong khi những người không quá nổi bật về vẻ ngoài lại có sự nghiệp thành đạt, tài sản và địa vị cao. Tuy nhiên, những quan niệm xưa vẫn có giá trị tham khảo trong cuộc sống.