Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol - Ảnh: YONHAP
Quốc hội Hàn Quốc do phe đối lập kiểm soát đã tiến hành bỏ phiếu kiến nghị luận tội Tổng thống Yoon Suk Yeol vào 16h chiều 14-12 giờ địa phương (tức 14h cùng ngày giờ Việt Nam).
204 nghị sĩ Hàn Quốc ủng hộ luận tội tổng thống
Theo Hãng tin Reuters, toàn bộ 300 thành viên Quốc hội đã bỏ phiếu trong lần này. Trong đó, 204 nghị sĩ đã bỏ phiếu ủng hộ luận tội Tổng thống Yoon.
Lãnh đạo Đảng Dân chủ đối lập chính Park Chan Dae tuyên bố kết quả này là "chiến thắng của nhân dân".
Trước cuộc bỏ phiếu, truyền thông Hàn Quốc đưa tin Đảng Quyền lực nhân dân (PPP) cầm quyền của Tổng thống Yoon quyết định giữ lập trường là phản đối kiến nghị luận tội ông Yoon, nhưng sẽ không tẩy chay cuộc bỏ phiếu.
Kết quả cho thấy 12 nghị sĩ của Đảng PPP đã bỏ phiếu ủng hộ luận tội Tổng thống Yoon.
Quá trình kiểm phiếu diễn ra tại phòng họp của Quốc hội Hàn Quốc ngày 14-12 - Ảnh: YONHAP
Trước đó, nỗ lực đầu tiên nhằm luận tội Yoon vào hôm 7-12 đã thất bại sau khi hầu hết các nhà lập pháp từ Đảng PPP tẩy chay, không tham gia bỏ phiếu.
Đến ngày 13-12, Đảng Dân chủ đối lập chính và 5 đảng đối lập khác đã đưa ra đề xuất luận tội thứ hai với Tổng thống Yoon, cáo buộc ông vi phạm Hiến pháp và các luật khác khi tuyên bố thiết quân luật vào ngày 3-12.
Ông Yoon đã rút lại quyết định ban hành thiết quân luật chỉ 6 giờ sau đó, khi Quốc hội bỏ phiếu chống lại sắc lệnh này. Sự kiện này đã đẩy Hàn Quốc vào cuộc khủng hoảng hiến pháp, dẫn đến những lời kêu gọi ông Yoon từ chức vì đã vi phạm pháp luật.
Hiện Đảng PPP cầm quyền kiểm soát 108 ghế Quốc hội. Trong khi đó các đảng đối lập, nổi bật nhất là Đảng Dân chủ, nắm giữ tổng cộng 192 ghế.
Phe đối lập cần tập hợp 200 lá phiếu để kiến nghị luận tội được thông qua, đồng nghĩa với việc cần có 8 nghị sĩ từ Đảng PPP cầm quyền bỏ phiếu ủng hộ kiến nghị. 7 nghị sĩ PPP đã tuyên bố sẽ làm như vậy.
Nghị sĩ PPP Ahn Cheol Soo hôm 14-12 tuyên bố trên Facebook rằng ông sẽ bỏ phiếu để luận tội tổng thống "vì sự ổn định nhanh chóng đời sống của nhân dân, kinh tế và ngoại giao".
Điều gì sẽ xảy ra tiếp theo?
Theo Hãng tin AFP và Reuters, khi kiến nghị được thông qua, Tổng thống Yoon sẽ bị đình chỉ chức vụ trong thời gian Tòa Hiến pháp ra phán quyết. Thủ tướng Han Duck Soo sẽ đảm nhiệm vai trò tổng thống lâm thời.
Tòa có 180 ngày để ra phán quyết về tương lai của ông Yoon. Nếu tòa án bãi nhiệm ông Yoon hoặc ông quyết định từ chức, một cuộc bầu cử tổng thống phải được tổ chức trong vòng 60 ngày.
Tòa án có thể tổ chức điều trần bất cứ lúc nào sau khi nhận được nghị quyết luận tội của Quốc hội.
Nhà lập pháp Đảng Dân chủ đối lập Jung Chung Rae - người đứng đầu Ủy ban Lập pháp và Tư pháp của Quốc hội - sẽ dẫn đầu vụ việc bãi nhiệm Tổng thống Yoon.
Cần có ít nhất 6/9 thẩm phán của Tòa án Hiếp pháp đồng ý để phế truất một tổng thống bị luận tội. Tuy nhiên, hiện nay tòa đang khuyết 3 vị trí thẩm phán, do đó tất cả 6 thẩm phán đương nhiệm phải nhất trí.
3 vị trí trống này được phân bổ cho Quốc hội bổ nhiệm, nhưng đảng cầm quyền và phe đối lập chưa thống nhất về việc bổ nhiệm thẩm phán mới. Quốc hội dự kiến sẽ bổ nhiệm trước cuối năm nay.
Nếu tòa ủng hộ việc bãi nhiệm, ông Yoon sẽ trở thành tổng thống thứ hai trong lịch sử Hàn Quốc bị phế truất bằng quá trình luận tội.
Tuy nhiên từng có tiền lệ vào năm 2004, Tòa án Hiến pháp từng ngăn luận tội tổng thống khi đó là Roh Moo Hyun, người đã bị Quốc hội bãi nhiệm với cáo buộc vi phạm luật bầu cử và không đủ năng lực. Tòa án sau đó đã phục chức cho ông.
Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol hiện đang bị điều tra hình sự vì cáo buộc nổi loạn liên quan đến tuyên bố thiết quân luật. Ông hiện bị cấm rời khỏi đất nước.
Trong bài phát biểu hôm 12-12, ông Yoon không tỏ ý muốn từ chức và tuyên bố sẽ "chiến đấu đến cùng". Ông lên tiếng bảo vệ lệnh thiết quân luật của mình là cần thiết để vượt qua bế tắc chính trị và bảo vệ đất nước khỏi các chính trị gia trong nước mà ông cho là đang phá hoại nền dân chủ.
Người dân biểu tình yêu cầu tổng thống từ chức
Theo Hãng tin AFP, các cuộc biểu tình yêu cầu ông Yoon từ chức đã bắt đầu từ khoảng giữa trưa ngày 14-12 bên ngoài Quốc hội. Các tình nguyện viên đã phát cho những người biểu tình túi sưởi ấm tay, cà phê và đồ ăn để chống chọi với nhiệt độ dưới 0 độ.
Người dân tụ tập bên ngoài Quốc hội phản đối Tổng thống Yoon Suk Yeol hôm 14-12 - Ảnh: YONHAP